Jak kwalifikować dla potrzeb VAT sprzedaż udziału we współwłasności nieruchomości. Dołącz do grona ekspertów. 10 października 2010, 16:16. Paweł Huczko. REKLAMA. Sprzedaż udziału we współwłasności stanowi sprzedaż prawa, a nie materialnej ( fizycznej ) części gruntu (prawa użytkowania wieczystego gruntu) i posadowionych

SLIM VAT 2 zawiera propozycję zgodnie z którą, gdy w związku z dostawą nieruchomości dochodzi do zawarcia aktu notarialnego, strony będą mogły złożyć w tym akcie notarialnym oświadczenie o wyborze opodatkowania VAT. SLIM VAT 2 - transakcje dostawy nieruchomości W ramach nowego pakietu zmian w podatku VAT, tzw. Slim VAT 2, który został przygotowany przez resort finansów, przewidziano uproszczenia w zakresie transakcji związanych z nieruchomościami. Nowe regulacje miałyby wejść w życie 1 października 2021 r. Jak wyjaśnia ustawodawca, obecnie w świetle art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ze zwolnienia od podatku korzystają dostawy budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Przepisy przewidują jednak możliwość rezygnacji ze zwolnienia od podatku na tej podstawie i wybór opodatkowania dostawy. Jednym z warunków osiągnięcia takiego skutku jest złożenie stosownego oświadczenia właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego. Obecnie stosownie do art. 43 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT strony transakcji dostawy budynku, budowli lub ich części muszą złożyć zgodne oświadczenie najpóźniej dzień przed dostawą nieruchomości. Obowiązujący art. 43 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT, pozostający w zgodności z dyrektywą VAT, stanowi wyraz realizacji przez Polskę przyznanego Państwom Członkowskim UE prawa w zakresie uregulowania opodatkowania dostaw budynków i lokali. Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. Nr 347, str. 1, z późn. zm.), dalej: „dyrektywa VAT”, nie określa warunków przyznania podatnikom przez Państwa Członkowskie UE opcji wyboru opodatkowania. Z art. 137 ust. 1 lit. b (w związku z art. 273 oraz art. 135 lit. j dyrektywy VAT wynika, że Państwo Członkowskie UE może przyznać podatnikom prawo wyboru opodatkowania zwolnionych od podatku VAT transakcji dotyczących nieruchomości (budynków lub ich części), określając szczegółowe zasady wyboru prawa opodatkowania, jak również mając możliwości ograniczenia tego prawa w ramach tzw. marginesu implementacyjnego. Proponowane w pakiecie SLIM VAT 2 rozwiązanie, jak wyjaśnia ustawodawca w uzasadnieniu do zmian, polegające na wprowadzeniu do art. 43 ustawy o VAT ust. 10a jest realizowane w związku z postulatami podatników, którzy zgłaszają problemy z wypełnianiem wynikającego z art. 43 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT, obowiązku dotyczącego złożenia przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodnego oświadczenia, że wybierają opodatkowanie podatkiem VAT dostawy budynku, budowli lub ich części. Sytuacja, w której obowiązek formalny wynikający z przepisów prawa podatkowego powoduje utrudnienia w obrocie gospodarczym nie jest stanem pożądanym. Proponowany art. 43 ust. 10a ustawy o VAT przewiduje, że w przypadku gdy w związku z dostawą budynków, budowli lub ich części dochodzi do zawarcia aktu notarialnego na podstawie odrębnych przepisów, strony mogą złożyć w tym akcie notarialnym oświadczenie o wyborze opodatkowania VAT dostawy ww. obiektów. Zgodnie z zasadą obowiązującą na gruncie prawa cywilnego zachowanie formy aktu notarialnego jest konieczne dla ważności przeniesienia własności nieruchomości. Proponowany art. 43 ust. 10a ustawy o VAT dotyczy zatem takich sytuacji, gdy dostawa budynków, budowli lub ich części na gruncie ustawy o VAT wiąże się z przeniesieniem własności nieruchomości. Akt notarialny zawiera oznaczenie zarówno stron transakcji, jak i opis nieruchomości będącej przedmiotem danej transakcji (tytuł prawny do nieruchomości, rodzaj budynku wraz z nieobowiązkowymi dodatkowymi informacjami np.: forma dostarczania mediów). Należy mieć jednak na względzie, że dostawa budynków, budowli lub ich części niekiedy wiąże się z transakcjami o wysokim poziomie skomplikowania z uwagi na ilość podmiotów uczestniczących czy nieruchomości objętych jednym aktem notarialnym. Dostawa dwóch i więcej nieruchomości gruntowych zabudowanych jednym budynkiem (użytkowym) przez dwie lub większą liczbę stron transakcji, z uwagi na konieczność ustalenia ich poszczególnych części (w tym ułamkowych udziałów) może generować następnie problemy ze sprawdzeniem na gruncie podatku VAT prawidłowości rozliczenia danej transakcji. W efekcie przy wysokim stopniu skomplikowania transakcji bardziej uzasadniony byłby wybór przez strony dotychczas obowiązującego w art. 43 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT rozwiązania. We wskazanej sytuacji opodatkowaniu podlegają towary, w stosunku do których przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, zatrzymane przez podatnika, w przypadku zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu. Jeżeli spis z natury obejmuje budynki, budowle lub ich części, w stosunku do których podatnikowi przysługiwałoby zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10, rezygnacja ze zwolnienia może nastąpić wyłącznie poprzez złożenie oświadczenia o którym mowa w art. 43 ust. 10 pkt 2. We wskazanym przypadku dostawa budynków budowli lub ich części nie wiąże się z zawarciem aktu notarialnego na podstawie odrębnych przepisów. Wprowadzenie proponowanego rozwiązania oznaczałoby efektywnie, że podatnicy dokonujący wyboru złożenia zgodnego oświadczenia o wyborze opodatkowania nieruchomości w akcie notarialnym, nie mieliby odrębnego obowiązku składania, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla nabywcy, oświadczenia dotyczącego wyboru opodatkowania przed dokonaniem tej dostawy. Możliwość zawarcia w akcie notarialnym oświadczenia o wyborze opodatkowania VAT Proponowana zmiana art. 43 ust. 10a ustawy o VAT jest dopuszczalna - jak napisano w uzasadnieniu - z uwagi na rozwój nowoczesnych technologii stosowanych do przetwarzania i archiwizacji aktów notarialnych oraz brzmienie art. 92 § 1 pkt 5 i pkt 6 ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie, zgodnie z którym akt notarialny powinien zawierać: - oświadczenia stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty; - stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu. Dopuszczalne jest zatem zawarcie w akcie notarialnym zgodnego oświadczenia nabywcy i dostawcy o wyborze opodatkowania podatkiem VAT dostawy budynków, budowli lub ich części. Zakres danych oświadczenia o wyborze opodatkowania VAT Jeśli chodzi o zakres danych zgodnego oświadczenia nabywcy i dostawcy o wyborze opodatkowania podatkiem VAT dostawy budynków, budowli lub ich części zawartego w akcie notarialnym, to należy uwzględnić, że sama treść oświadczenia nie musi stanowić powielenia informacji zawartych już w akcie notarialnym dotyczących daty zawarcia umowy dostawy nieruchomości (generalnie byłaby to data sporządzenia aktu notarialnego), danych stron tej transakcji oraz adresu nieruchomości, a może nawiązywać do tych danych. Wybór VAT uznany przez organy podatkowe Zgodne oświadczenie stron transakcji zawarte w akcie notarialnym o wyborze opcji opodatkowania VAT danej dostawy objętej tym aktem notarialnym, na podstawie projektowanego przepisu w art. 43 ust. 10a w ustawie o VAT, będzie uznawane przez organy podatkowe. Niniejsza zmiana, według ustawodawcy, usprawni oraz skróci czas dostępu do informacji o oświadczeniu o wyborze opodatkowania dostawy nieruchomości, o którym mowa w art. 43 ust. 10a ustawy o VAT, które zgodnie z proponowanym rozwiązaniem będzie mogło zostać złożone w akcie notarialnym.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP1-1.4012.171.2020.2.EW Rezygnacja ze zwolnienia z VAT transakcji zbycia nieruchomości zabudowanej. INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r.

Odliczenie VAT od zakupu nieruchomości uzależnione jest od złożenia oświadczenie przed naczelnikiem urzędu skarbowego o wyborze opodatkowania VAT dla tej transakcji. Jakie skutki może mieć brak zgłoszenia wyboru opodatkowania VAT w terminie? Zgodnie z generalną zasadą prawa podatkowego dostawa budynków, budowli lub ich części podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług. Jest to regulacja istotna zwłaszcza dla przedsiębiorców, którzy jeśli skorzystają ze zwolnienia z VAT, nie będą później mogli tego VAT w swojej działalności odliczyć. Dlatego, chcąc zachować prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia nieruchomości, muszą przed dniem jej nabycia złożyć razem ze zbywcą oświadczenie przed naczelnikiem urzędu skarbowego o wyborze opodatkowania VAT dla tej transakcji. Organ odmówił jednemu z przedsiębiorców prawa do takiego odliczenia, podnosząc, że oświadczenia te zostały złożone za późno, bo dzień po zawarciu aktu notarialnego umowy sprzedaży nieruchomości. Ze stanowiskiem fiskusa nie zgodził się sąd, stwierdzając, że przedsiębiorcy złożyli oświadczenie w terminie. Przepis art. 43 ust. 10 ustawy o VAT stanowi, że podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od VAT i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części tym podatkiem, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części: 1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni; 2) złożą przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie VAT dla dostawy tego budynku, budowli lub ich części. Nabycie nieruchomości przez firmę W deklaracji VAT-7 za czerwiec 2018 r. przedsiębiorca wykazał kwotę zwrotu VAT na swoje konto w wysokości ponad 216 tys. zł. Naczelnik urzędu skarbowego przeprowadził u przedsiębiorcy czynności sprawdzające zasadność tego zwrotu. W ich wyniku ustalił, że główną podstawą wnioskowanego przez firmę zwrotu jest koszt nabycia nieruchomości, do jakiego doszło w czerwcu 2018 r. Umowa jej sprzedaży została zawarta w formie aktu notarialnego 19 czerwca 2018 r. Natomiast oświadczenie, o którym mowa w art. 43 ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług o wyborze opodatkowania VAT dostawy budynków, budowli lub ich części, przedsiębiorca złożył w urzędzie skarbowym 20 czerwca 2018 r. Transakcja opiewała na kwotę 1 230 tys. zł. Brak zgłoszenia wyboru opodatkowania VAT w terminie W styczniu 2019 r. organ pierwszej instancji, po przeprowadzeniu postępowania podatkowego, sporządził protokół badania ksiąg podatkowych, w którym stwierdził, że błędnie ujęto w nich przedmiotowe nabycie nieruchomości, jako nabycie z opodatkowaniem VAT. W decyzji z marca 2019 r., po wyeliminowaniu z rejestru VAT zakupów tej transakcji, dokonał zmiany wymiaru należnego firmie zwrotu z wnioskowanych przez nią 216 tys. zł na jedynie 14 tys. zł. Naczelnik urzędu skarbowego stwierdził, że nie dochowała ona warunku określonego w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT, nie składając wymaganego w tym przepisie oświadczenia o wyborze opodatkowania VAT dla tej transakcji przed dniem dostawy nieruchomości. Nabycie nieruchomości do działalności opodatkowanej VAT Przedsiębiorca wniósł odwołanie od tej decyzji, ale dyrektor izby administracji skarbowej jako organ odwoławczy potwierdził ustalenia organu pierwszej instancji, informując, że choć prawo do odliczenia VAT jest podstawowym prawem podatnika podatku od towarów i usług, to aby z niego skorzystać, podatnik musi spełnić określone warunki. A w opinii organu w tej sprawie został spełniony tylko jeden z dwóch warunków ustanowionych w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT. Co ciekawe, dyrektor izby administracji skarbowej stwierdził dodatkowo, że naczelnik urzędu skarbowego, słusznie uznając, iż transakcja dostawy nieruchomości nie podlega opodatkowaniu VAT, niezasadnie pozbawił przedsiębiorcę możliwości odliczenia VAT w kwocie nieco ponad 1 tys. zł, wynikającej z faktury wystawionej przez kancelarię notarialną z tytułu sporządzenia umowy sprzedaży tej nieruchomości. Dyrektor poinformował, że skoro przedsiębiorca oświadczył, że będzie wykorzystywał przedmiotową nieruchomość do sprzedaży i działalności opodatkowanej VAT, jako że nabył ją w celu wynajmu oraz prowadzenia działalności gospodarczej, to należy mu się wskazane odliczenie VAT wynikające z faktury wystawionej przez notariusza za czynności związane ze sporządzeniem aktu jej nabycia. Zgłoszenie nabycie nieruchomości w wymaganym terminie Przedsiębiorca zaskarżył rozstrzygnięcia organów, podnosząc że dokonał on przedmiotowego zgłoszenia w wymaganym terminie, gdyż do wydania nieruchomości, a więc jej dostawy, doszło dopiero 22 czerwca 2018 r., czyli w dniu wydania mu jej przez zbywcę. Dzień podpisania aktu notarialnego to dzień dostawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach przypomniał, że zgodnie z regułami zawartymi w ustawie o VAT opodatkowaniu podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, a poza kilkoma wyjątkami obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Z kolei pod pojęciem „dostawy” ustawa rozpoznaje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. A zawarcie umowy sprzedaży umożliwia nabywcy działanie jak właściciel, dalsze rozporządzanie towarem, bez potrzeby fizycznego jego wydania. Sąd stwierdził zatem, że za dzień dostawy nieruchomości należy uznać dzień podpisania aktu notarialnego dokumentującego jej sprzedaż, czyli 19 czerwca. Nie jest nim wskazywany przez przedsiębiorcę dzień wydania 22 czerwca. Oświadczenie dzień po akcie, jeszcze niczego nie przesądza Sąd nie zgodził się jednak z organami podatkowymi jakoby fakt, iż przedsiębiorca złożył naczelnikowi urzędu skarbowego sporne oświadczenie 20 czerwca, a więc dzień po dokonaniu dostawy nieruchomości, przesądza o rozstrzygnięciu tej sprawy na jego niekorzyść. Przywołał zasadę proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zgodnie z którą „legalność środków nakładających ciężary finansowe na przedsiębiorców uzależniona jest od tego, że środki te będą właściwe i konieczne dla realizacji celów, do których zmierza zgodnie z prawem dana regulacja, przy czym, jeżeli istnieje możliwość wyboru spośród wielu właściwych środków, należy stosować najmniej restrykcyjne oraz czuwać nad tym, aby nałożone ciężary nie były nadmierne w stosunku do zamierzonych celów” (wyrok WSA w Kielcach z 20 sierpnia 2020 r., sygn. akt I SA/Ke 15/20). Oświadczenie w akcie notarialnym Na kanwie powyższego WSA stwierdził, że sprzeczne z zasadą proporcjonalności są krajowe przepisy, które nie pozwalają na wykazanie przez strony wyboru metody opodatkowania transakcji w inny niepodważalny sposób niż tylko poprzez oświadczenie złożone naczelnikowi urzędu skarbowego. A z analizy treści zawartego przez strony aktu notarialnego, który notariusz ma z urzędu obowiązek przekazać organom podatkowym, wynika, iż potwierdzono w nim, że: - kupujący nabywa nieruchomość za kwotę 1 230 tys. zł brutto, w tym zawarty jest podatek VAT w kwocie 230 tys. zł; - podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży nie pobrano na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy o PCC, co oznacza, że transakcja nie podlegała zwolnieniu z VAT; - strona sprzedająca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, a dostawa nieruchomości opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług w stawce 23%. Co więcej, o tym, że wolą stron była rezygnacja ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, świadczy zadeklarowanie tego podatku jako należnego przez sprzedającego i zadeklarowanie go jako naliczonego przez nabywającego, jak i sama zapłata kwoty tego podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Dostawa nieruchomości w dniu zawarcia aktu notarialnego W rezultacie WSA w Kielcach orzekł, że dla zachowania wymogów skutecznej rezygnacji ze zwolnienia z VAT celem zachowania prawa do odliczenia tego podatku wystarczające jest, że gdy dostawa nieruchomości następuje w dniu zawarcia aktu notarialnego, to w akcie tym strony złożą zgodne oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia i wyborze opodatkowania transakcji. Uchylając decyzje organów podatkowych obu instancji, WSA stwierdził: „Przyjęcie w tej sytuacji, że strony umowy nie zrezygnowały ze zwolnienia od opodatkowania dostawy, pozostaje w sprzeczności z tymi wyrazami woli stron, które tu wskazano. Taka interpretacja tych zdarzeń, jakiej dokonały organy podatkowe, jest wyraźnym przedłożeniem kwestii formalnych ponad istotę i treść zamierzonej przez podatników transakcji, które zostały dostatecznie jasno wyrażone. Jest to nadmierny formalizm, który prowadzi do naruszenia zasady proporcjonalności” (sygn. akt I SA/Ke 15/20). Organy podatkowe zapominają Powyższe rozstrzygnięcie kieleckiego sądu przypomina organom nie tylko o tym, że nadmierny formalizm nie jest przejawem właściwego rozumienia prawa. Przypomina również, że organy związane są także, jeśli nie przede wszystkim, prawem wspólnotowym, które nie pozwala nakładać na przedsiębiorców ciężarów finansowych w sposób niewłaściwy i sprzeczny z celami, dla jakich dany środek prawny został powołany. Do tego, jeśli istnieje możliwość wyboru między wieloma środkami, należy stosować ten najmniej dla przedsiębiorcy restrykcyjny. W rzeczywistości bowiem organy podatkowe dość często zapominają o podstawowych zasadach prawa podatkowego, jak chociażby o tej, która stanowi, że mogą działać wyłącznie na podstawie przepisów prawa, a przede wszystkim o zasadzie in dubio pro tributario, czyli rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika. Autor: radca prawny Robert Nogacki Kancelaria Prawna Skarbiec Polecamy: Komplet PODATKI 2021

Podsumowując, sprzedaż nieruchomości jest zwolniona z VAT, jeśli nabywca wykorzysta ją do celów mieszkaniowych lub gospodarczych. Nabywca musi spełnić określone warunki, aby skorzystać z tego zwolnienia. Zgodnie z przepisami prawa podatkowego, nabywca musi wykazać, że nieruchomość będzie wykorzystywana do celów mieszkaniowych Niekiedy warto rozważyć rezygnację ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży nieruchomości! Jeśli Twoim klientem będzie osoba prowadząca działalność gospodarczą (czynny podatnik VAT) i zapyta o taką możliwość to warto ją rozważyć. W skrócie mamy wtedy: wystawioną fakturę sprzedaży z VAT,kupujący nie płaci PCC,sprzedawca nie musi korygować odliczonego przy zakupie podatku VAT,nabywca może odliczyć VAT, jeśli zakup służy czynnościom opodatkowanym. Sprzedaż budynków, budowli lub ich części jest co do zasady zwolniona z podatku od towarów i usług, o czym stanowi treść art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. W określonych okolicznościach podatnicy mają prawo zrezygnować z tej preferencji podatkowej i wybrać opodatkowanie. Możliwość rezygnacji ze zwolnienia przewiduje art. 43 ust. 10 i ust. 11 ww. ustawy. Przepis ten wprowadza kilka warunków, które należy spełnić: zarówno dostawca, jak i nabywca muszą być zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT,przed dniem sprzedaży należy złożyć zgodne oświadczenie obu stron do właściwego dla nabywcy Naczelnika Urzędu Skarbowego o opodatkowaniu sprzedaży. Oświadczenie musi zawierać: imiona i nazwiska lub nazwy, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej stron transakcji, a także planowaną datę dostawy oraz adres budynku, budowli lub ich części, będących przedmiotem sprzedaży. Korzystny charakter rezygnacji ze zwolnienia z podatku od towarów i usług zaistnieje, jeżeli spełniony zostanie podstawowy warunek: nabywca będzie wykorzystywał zakupioną nieruchomość do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Sprzedawca wystawi fakturę VAT, a nabywca w swojej działalności odliczy podatek naliczony wynikający z tej faktury (neutralność podatku). Skuteczne zrezygnowanie ze zwolnienia i opodatkowanie sprzedaży podatkiem od towarów i usług wyłączy konieczność opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W przypadku gdy ma miejsce rezygnacja ze zwolnienia przy sprzedaży nieruchomości i dokonuje się opodatkowania sprzedaży nie zachodzi zmiana przeznaczenia nieruchomości. Odliczony wcześniej podatek pozostaje w dalszym ciągu w związku ze sprzedażą opodatkowaną, co wypełnia warunek z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Jeśli masz pytania lub wątpliwości zapraszam na doradztwo podatkowe online. Dziękuję za uwagę 🙂 Natalia Gorczyca Doradca Podatkowy Nr wpisu 10546 . 40 170 302 212 48 246 148 243

oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia z vat przy sprzedaży nieruchomości